Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki zelzelelerin akabinde, “Olanlar oldu. Bunlar yazgı planının içerisinde olan şeyler” değerlendirmesini yaptı.
Oysa ki, Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı’nın (AFAD) 2020 tarihli Kahramanmaraş Vilayet Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) raporunda kentte mümkün bir zelzele ve sonrasında yaşanacaklar tek tek anlatılmış.
İşte 2020 tarihli İRAP Raporu’nda yazanlar:
200 YILLIK GÜÇ BİRİKTİ
“Sonuç olarak, Kahramanmaraş yöresi ve etrafı, tektonik yapısı bakımından sismik aktivitesi yüksek olan birinci derecede sarsıntı bölgesi içinde kalmaktadır. Bölge, diriliğini koruyan Doğu Anadolu Fayı ile Meyyit Deniz Fayı’nın tesiri altındadır. Bu faylarda 200 yıllık bir güç birikiminin olduğu ve sismik olarak hayli yüksek bir potansiyel tehlikenin bulunduğu anlaşılmaktadır. Tıpkı vakitte fayların şimdi disloke olmayan segmentlerinin Kahramanmaraş yakınında yer alması bu kesimde risk derecesini arttırmaktadır.
BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU ZAYIF ZEMİNDE
Doğu Anadolu Fayı ile Meyyit Deniz Fayı’nın Kahramanmaraş’ın çabucak güneyinde müsabakaları ve kollara ayrılarak büklüm yapmaları, olması beklenen büyük magnitüdlü sarsıntıların episantr alanını oluşturabilir. Bu da riski ve oluşacak hasar derecesini artıracağı tasasını doğurmaktadır. Bunun yanında yerleşmelerin büyük çoğunluğunun çok zayıf yerler üzerinde yer alması bu kaygıyı daha da kuvvetlendirmektedir.
HALK TEHLİKEDEN HABERSİZ
Bölgenin çok uzun sayılabilecek bir sakinlik devri geçirmekte oluşu nedeniyle halk, muhtemel bir zelzele tehlikesinden habersizdir. Bu durum tehlikenin boyutunu bir kat daha artırmaktadır. Bu nedenle mümkün bir sarsıntıda can ve mal kayıplarını en aza indirmek için, meskun alanlarda taban etütlerinin detaylı olarak yapılması ve tehlikeli zonlardaki yapıların tahliyesi zorunludur.
YER SEÇİMİNDE DİKKAT
Ayrıca, yeni kurulacak köy, kasaba ve kentlerin kuruluş ve gelişme yerlerinin seçiminde zelzele aktifliği ve zelzele riski kesinlikle dikkate alınmalıdır. Faal faylardan uzak ve sağlam tabanlar üzerinde, betonarme ve statik hesapları gerçek olan, sarsıntıya güçlü binalar yapılmalıdır.”
KENT MERKEZİ İÇİN İHTAR YAPILMIŞ
AFAD’ın raporunda “Kahramanmaraş’ta 7.5 büyüklüğünde bir zelzele senaryosu” kullanıldı ve kentin bu sarsıntıdan nasıl etkileneceği bölge bölge tahlil edildi.
Depremde yerle bir olan ve adeta savaş yıkımı imgesini andıran Kahramanmaraş’ın merkezi olarak bilinen Bahçelievler Mahallesi ve yakın etrafındaki mahalleler (Stadyum civarı,Eski Maraş) için “Olası büyük bir sarsıntı durumunda, bahse mevzu alanın neredeyse tamamının etkileneceği ve sıvılaşma tesirlerinin bariz halde görüleceği öngörülmüştür” sözlerini kullanıldı.
Bunun nedeni ise “Bölgenin etkin fay zonuna yakın olması, yapı stoğunun makûs olması, taban şartlarının sıvılaşmaya müsait olması, yeraltı su düzeyinin çok yüksek olması, bitişik nizam yapılarda tabliyelerin yan yana gelmemesi”
